28 Nisan 2012 Cumartesi

"DAYAK CENNETTEN ÇIKMADIR" NE DEMEK?

Sözcükler kullanılageldikçe anlam kaymalarına ve değişikliklerine uğrarlar. "Dayak" sözcüğü de böyledir. İlk kullanımlarda anlamı "dayanak" olan ve "taya" kökünden gelen dayak, zamanla yalnızca mecazi anlamı ile kullanılır olmuştur. 14. yüzyıl şairlerinden biri, "hayatım direği canım tayağı" der. "Tayak" ya da "dayak" aslında dayanak, sopa, çubuk anlamlarında iken, daha sonra "dövme", "sopalama" anlamlarında kullanılır olmuştur. Bu ise, "dayak cennetten çıkmadır" atasözündeki anlamın tamamen farklı algılanması sonucunu getirmiştir. Bu atasözü, "dayak" sözcüğünün "dayanak", "çubuk", "asa" anlamlarında kullanıldığı zamanlarda ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla, "dayak cennetten çıkmadır" atasözündeki "dayak" sözcüğünün anlamı, "asa"dır. Yani peygamberin asasıdır... Arızalı algı sahipleri, vurmaya dövmeye bir de dini hava vermek için bu atasözünün anlamını çarpıtarak kullanmışlar ve böylece yaygınlaştırmışlardır.

2 yorum:

Alpay Alkan dedi ki...

Yorumunuza tam olarak katılamıyorum. Burada kastedileni biraz da şiddet olarak kabul etmek gerek. Deyim, şunu söylüyor, dayak son çare olarak bazen hakikaten işe yarar... Çok azan insanlar için özellikle...

Berna dedi ki...

Türkçe ağızlarında "dayak" sözcüğünün çubuk, sopa olarak karşılıkları vardır.

"Dayak cennetten çıkmadır" sözünde kastedilen "dayak", Hz. Musa'nın asasıdır.