5 Temmuz 2013 Cuma

KİMMERLERİN TÜRKÇEYE KATTIĞI SÖZCÜK: KEMER

Kemer sözcüğü, Türkçeye Kimmer kavminin adından dolayı geçmiştir. Kimmerler, M.Ö. 8. Yüzyılda Dağıstan tarafından gelerek Anadolu’ya göç etmişlerdir. İran’da Urmiye gölünden batıda şimdiki Edremit topraklarına kadar yaygın yerleşimler göstermişlerdir. Kimmerler, Kapadokya’nın adının bile bir zamanlar Gamir/Kamir olarak anılmasını sağlamışlardır.

Kemer adının kökeninin Kimmerlere dayandığını Nişanyan bulamamış olsa da, Rizeliler bulmuştur! Rize’de Kemer dağları olarak anılan yerlerin tarihi kaynaklarda “Kimmer dağları” olarak geçmesine uyanan Rizeliler, bu adların arasında bir bağ olması gerektiğini düşünmüşler. Tarihçi Prof. Dr. Fahrettin Kırzıoğlu da 1986’da Rize’de verdiği konferansta Kimmerlerin, Kıpçakların bir kolu olduklarını, Rize’ye de göçle geldiklerini söylemiştir.

Kimmerler için Yunanlar; “Κιμμέριοι”, Akkadlar; Gamir(e) , Ermeniler; Gamir-k, Gürcüler, Gmiri derler. Tevrat’ta “Gomer” ve Asur tabletlerinde “Gimirrai” olarak geçer.

Robert Ervin Howard, Kimmerleri “Conan” çizgi karakteri ile ölümsüzleştirmiştir. “Conan”, Turan ordusunda çalışır, lakabı: “Barbar Conan”dır.

Kemer adının Kimmerlerden geldiğine dair başka işaretler de var:

Kimmerler demircilik yapmaları ve maden işlemeleri ile tanınır. Arkeologlar, kazılarda bulunan kemer (demir korse gibi) ve kemer tokalarını Kimmerlere özgü ayırt edici özellikler arasında sayıyorlar.

Gordion’daki (Kördüğüm /Ankara) mezar buluntuları, kemer ve kemer tokaları ile Kimmer kimliğini açıklığa kavuşturmuştur.

Ayrıca Kimmerler ve kemer bağlantısı Herkül söylencesinde de var:



Herkül’ün dokuzuncu görevi Amazonlardan birinin kemerini almaktır. Herkül bunun için Karadeniz’i geçer ve Kimmerler’in ülkesine gider…

Kimmerler Türkiye’de bir çok yer adına da kaynaklık yapmıştır:

Kemer adlı bir çok yer, Kirmir, Kiğmir çayları, Meles çayı (eski adı Kemer), Gemerek, Gümürü/ Gümrü...