26 Mart 2013 Salı

“R” DÖNER TUR ATAR TEKER TEKRAR ÇEVRİLİR

Birçok dilde yuvarlaklık bildiren sözcüklerde “r” sessizi var:
Daire, çember, yuvarlak, küre, teker (Türkçe)
Circle, round, sphere (İng.), rond, cercle, roue (Fr.), cerchio, rotondo, ruota  (İt.),
circulo, rueda, aro (İsp)
Ringjoon (Eston), cirkel (Dan), zirkulu (Öskara/ Bask)
Kruznica (Hırvat), kör, kerek, karika (Macar), okruh, kruh (Slovak)

SALT L

Birçok dilde yalnızlık bildiren sözcükler “L” sessizini içeriyor;
Yalnız, salt (Türkçe)
Jalğız (Kazakça)
Seul (Fransızca)
Solo (İtalyanca)
Alone, single, only (İngilizce)
Allein (Almanca)
Αποκλειστικός (Yunanca)
Enlig (Danca)
Jalanguz (Gagavuzca)
la (Yalnız bırakmak) (Hititçe)

L ANNONCE SOLITUDE

La consonne “L” se trouve dans les mots déterminant la “solitude” dans plusieures langues:
Seul (français)
Yalnız, salt (turc)
Solo (italien)
Alone, single, only (anglais)
Allein (allemand)
Αποκλειστικός (grec)
Enlig (danois)
Jalanguz (gagaouze)
la (laisser seul) (hittitien)

20 Mart 2013 Çarşamba

R TOUT SEUL INSPIRE SPHERE DANS PLUSIEURES LANGUES DU MONDE

Il y a “r” dans les mots déterminant sphère dans les langues du monde.
Daire, çember, yuvarlak, küre, teker (turc)
Circle, round, sphere  (ang.), rond, cercle, roue (fr.), cerchio, rotondo, ruota (it.), circulo, rueda, aro, redondo (esp)
Ringjoon (est,), cirkel (dan), zirkulu (euskara)
 Kruznica (croate), kör, kerek, karika (hongrois) okruh, kruh (slovaque)

19 Mart 2013 Salı

NENEN ÇARIK GİYERDİ HİTİTLER TULUM ÇALARDİ

“Mısıri kuruttun mi, anbarda duruttun mi
Nenen çarık giyerdi, bunları unuttun mi”
Karadeniz’in güzel türkülerindendir. Müzik kültürümüzün önemli bir zenginliğini taşır kuzeyimiz. Horondu, tulumdu, hareketli türküleriydi pek severiz.
Tulum demişken, en eski tulum resimlerinden biri Boğazköy tabletlerinde bulunmuştur. Bizim müzik ders kitaplarında var mıdır bu acaba? M.Ö. 1300 yılında tulum ve saz çalan figürler yapmışlar. Hititli hemşehrilerimiz tulum çalar, sazlarının ucuna püskül takarlardı, çarık da giyerlerdi.
Tulum çalan figürlere eski Mısır buluntularında ve Roma dönemi eserlerinde de rastlanmıştır. Uzun bir tarihi vardır tulumun. Geniş bir coğrafyada da çalınır.
Bulgaristan’da adına “gaba gayda” derler. İngiltere’de “bagpipe”, İtalya’da “zampogna”, Galiçya’da “gaita”, Güney Hindistan’da “sruti upanga”, Macaristan’da “duda”, İsveç’te “säckpipa”, Fransa’da “cornemuse”, Estonya’da “torupill” derler.
Tarihe ve coğrafyaya ilgi gösterdikçe bilgiler katlanarak artar.

SUFÎNİN KILIĞI ANA AD OLMUŞ

Tasavvuf akımının sürdürücüleri, önde gidenleri için söylenen “Sufî” sözü nereden çıkmıştır?

Orta Asya’daki sufileri incelemiş olan Rus araştırmacılar, bu adın, bir yünlü giysi olan “sof”tan geldiğini yazarlar.

İslamiyetin yayılması ile Arap olmayanların da dine katılması kültür çatışmalarını getirmişti. Bu durumda Emevîler zorbaca davranışlar göstermişler, Arap olmayan halklarda da bu duruma karşı bir tepki birikimi oluşmuştu. Abbasîler döneminde de durum çok düzelmeyince, dinin siyasete alet edilmesine ve baskı aracı olarak kullanılmasına karşı duruş takınan bazı din alimleri kendilerini maneviyata adadılar. Bunlar, üstlerinde “sof” denen yünlü bir giysi taşıdıkları için onlara “sufî” dendi. Sof , ince yün ipliklerden el ile dokunan bir kumaştır. Orta Türkçe kaynaklarında geçer.

Sufî adının filozofi (philo+sophie) bileşik adındaki “sophie” adından çıktığı varsayımı vardır. “sophie”nin geldiği “sophos” kelimesi eski Yunanca’da bilgelik, bilgi anlamındadır. Ancak Yunanca’ya yabancı bir dilden geçmiş olduğu yönünde görüşler vardır.